Ελληνικός τουρισμός: μήπως είναι μύθος;

Ένα από τα σημαντικά πράγματα που κερδίζεις ζώντας έξω από τον μικρόκοσμο της ελληνικής καθημερινότητας είναι οτι βλέπεις πολλά πράγματα στην πραγματική τους διάσταση, ή αν το θες σε μια άλλη διάσταση διαφορετική από αυτή που είχες μάθει, από αυτή που νόμιζες οτι ισχύει.

Μιλούσα τις προάλλες με έναν φίλο, και πως το έφερε η κουβέντα, μου είπε οτι μια έρευνα που έγινε έδειξε πως την περασμένη εβδομάδα τα δελτία ειδήσεων αφιέρωσαν μόνο 5% του χρόνου τους στη διεθνή ενημέρωση, ενώ κάποια δεν αφιέρωσαν καθόλου χρόνο (0%). Το θέμα μου δεν ειναι η κατάντια των δελτίων ειδήσεων, απλά θέλω να βλέπουμε και με νούμερα πόσο εσωστρεφείς είμαστε, πόσο τρωγόμαστε με τα ρούχα μας, πόσο κοντόφθαλμα κοιτάμε όταν νομίζουμε πως πέρα από τα σύνορά μας δεν υπάρχει τίποτα...

Τόσα χρόνια νόμιζα πως ο τουρισμός είναι το βιομηχανικό προϊόν της χώρας μας. Έτσι άκουγα, έτσι έλεγα. Αυτοκίνητα δεν φτιάχνουμε, πετρέλαιο δεν βγάζουμε, αλλά έχουμε φυσικές ομορφιές, ήλιο και θάλασσα, αρχαία, πολιτισμό, έχουμε τους λόγους και τις υποδομές για να είναι ο τουρισμός μια από τις βασικές πηγές εσόδων της χώρας. Σωστά; Σωστά!

Πήγαινα το καλοκαίρι στο νησί, έβλεπα δεκάδες rooms to let, δεκάδες ταβερνάκια και μπαράκια, έβλεπα και τους ξένους τουρίστες να λιάζονται και να κοκκινίζουν στις παραλίες ή να ανεβαίνουν το δρόμο προς τον αρχαίο οικισμό με τα πόδια μέσα στη ντάλα του μεσημεριού, και σκεφτόμουν πόσο ωραίος τουριστικός προορισμός είμαστε, τι ωραία που θα τους φαίνονται όλα αυτά, σ' αυτούς που έρχονται από την κρύα, ξενέρωτη, κακάσχημη χώρα τους.

Έβλεπα την άνοιξη, που ο καιρός ήταν ήδη καλοκαιρινός, δεκάδες τουρίστες στην πλάκα με ένα χάρτη στο χέρι, να ρωτούν για την Ακρόπολη και για το μουσείο, και έλεγα "Απρίλιος και πήξαμε στους τουρίστες από τώρα"!

Και έρχομαι εδώ και γνωρίζω για πρώτη φορά με τόσους πολλούς ξένους, και κάνουμε παρέα, και συζητάμε. Και αρχίζουν και γκρεμίζονται μέσα μου ένας ένας οι μύθοι.

Στην αρχή θεώρησα σύμπτωση πως από τους 25 συμφοιτητές και καθηγηές μου κανένας δεν είχε επισκεφθεί την Ελλάδα. Το απέδωσα στην ποικιλία εθνοτήτων και προελεύσεων. Κάποιοι από την Αφρική ή από την Ασία, ίσως τους έπεφτε μακριά. Θα μου πεις είχε και Ευρωπαίους. Ε, τυχαίνει. Και άρχισα να κάνω διαφήμιση, τι ωραίες θάλασσες, νησιά, ήλιο, χαλάρωση, διασκέδαση, ότι πρέπει για το καλοκαίρι. Δε φάνηκαν να συγκινούνται, ούτε οι Άγγλοι ούτε οι υπόλοιποι. Ε καλά, ρωτάω τους Άγγλους, που πάτε διακοπές εσείς; Και αρχίζουν. Ισπανία, Γαλλία, Ιταλία, Αίγυπτο, Τουρκία, Αμερική, κάτι άλλα νησιά που δεν τα πολυέπιασα εκείνη την ώρα. Κάποιοι μάλιστα έχουν αγοράσει σπίτι στην Ισπανία ή στη νότια Γαλλία και κατεβαίνουν εκεί το καλοκαίρι. Και μου το περιγράφουν σαν παράδεισο. Σύμπτωση σκέφτομαι, έτυχε.

Ένα χρόνο μετά, και έχοντας γνωρίσει πολύ περισσότερο κόσμο, έχω καταλήξει στο δυσάρεστο συμπέρασμα πως η Ελλάδα δεν βρίσκεται καν στην πρώτη δεκάδα προορισμών για τις διακοπές τους. Βρήκα μόνο δυο που έχουν έρθει, ο ένας στη Ζάκυνθο κι ο άλλος στην Κω, ο δεύτερος δε πετάχτηκε μόνο για μια-δυο μέρες από την Τουρκία, όπου έκανε τις διακοπές του.

Σύμπτωση λέτε; Μη αντιπροσωπευτικό δείγμα ανθρώπων; Μιλάω για φοιτητές, για νεαρους επαγγελματίες, για μεσήλικες, για οικογενειάρχες, για ότι θέλετε. Και επαναλμβάνω, όχι μόνο Βρετανούς, αλλά και Γερμανούς, Φινλανδούς, Ελβετούς, Κινέζους, Ινδούς.

Πέρσι, τέτοιες μέρες ήταν, είχα εντυπωσιαστεί με την διαφημιστική καμπάνια του ΕΟΤ. Από το Νοέμβριο αφίσσες παντού! Ένιωσα περήφανος τότε, δε θα σας το κρύψω. Ένα χρόνο μετά και έχω αρχίσει να έχω πολλές αμφιβολίες για το αν τα πράγματα είναι έτσι όπως θα θέλαμε να είναι ή τουλάχιστον προς τη σωστή κατεύθυνση.