Friday 16 November 2007

Ελληνικός τουρισμός: μήπως είναι μύθος;

Ένα από τα σημαντικά πράγματα που κερδίζεις ζώντας έξω από τον μικρόκοσμο της ελληνικής καθημερινότητας είναι οτι βλέπεις πολλά πράγματα στην πραγματική τους διάσταση, ή αν το θες σε μια άλλη διάσταση διαφορετική από αυτή που είχες μάθει, από αυτή που νόμιζες οτι ισχύει.

Μιλούσα τις προάλλες με έναν φίλο, και πως το έφερε η κουβέντα, μου είπε οτι μια έρευνα που έγινε έδειξε πως την περασμένη εβδομάδα τα δελτία ειδήσεων αφιέρωσαν μόνο 5% του χρόνου τους στη διεθνή ενημέρωση, ενώ κάποια δεν αφιέρωσαν καθόλου χρόνο (0%). Το θέμα μου δεν ειναι η κατάντια των δελτίων ειδήσεων, απλά θέλω να βλέπουμε και με νούμερα πόσο εσωστρεφείς είμαστε, πόσο τρωγόμαστε με τα ρούχα μας, πόσο κοντόφθαλμα κοιτάμε όταν νομίζουμε πως πέρα από τα σύνορά μας δεν υπάρχει τίποτα...

Τόσα χρόνια νόμιζα πως ο τουρισμός είναι το βιομηχανικό προϊόν της χώρας μας. Έτσι άκουγα, έτσι έλεγα. Αυτοκίνητα δεν φτιάχνουμε, πετρέλαιο δεν βγάζουμε, αλλά έχουμε φυσικές ομορφιές, ήλιο και θάλασσα, αρχαία, πολιτισμό, έχουμε τους λόγους και τις υποδομές για να είναι ο τουρισμός μια από τις βασικές πηγές εσόδων της χώρας. Σωστά; Σωστά!

Πήγαινα το καλοκαίρι στο νησί, έβλεπα δεκάδες rooms to let, δεκάδες ταβερνάκια και μπαράκια, έβλεπα και τους ξένους τουρίστες να λιάζονται και να κοκκινίζουν στις παραλίες ή να ανεβαίνουν το δρόμο προς τον αρχαίο οικισμό με τα πόδια μέσα στη ντάλα του μεσημεριού, και σκεφτόμουν πόσο ωραίος τουριστικός προορισμός είμαστε, τι ωραία που θα τους φαίνονται όλα αυτά, σ' αυτούς που έρχονται από την κρύα, ξενέρωτη, κακάσχημη χώρα τους.

Έβλεπα την άνοιξη, που ο καιρός ήταν ήδη καλοκαιρινός, δεκάδες τουρίστες στην πλάκα με ένα χάρτη στο χέρι, να ρωτούν για την Ακρόπολη και για το μουσείο, και έλεγα "Απρίλιος και πήξαμε στους τουρίστες από τώρα"!

Και έρχομαι εδώ και γνωρίζω για πρώτη φορά με τόσους πολλούς ξένους, και κάνουμε παρέα, και συζητάμε. Και αρχίζουν και γκρεμίζονται μέσα μου ένας ένας οι μύθοι.

Στην αρχή θεώρησα σύμπτωση πως από τους 25 συμφοιτητές και καθηγηές μου κανένας δεν είχε επισκεφθεί την Ελλάδα. Το απέδωσα στην ποικιλία εθνοτήτων και προελεύσεων. Κάποιοι από την Αφρική ή από την Ασία, ίσως τους έπεφτε μακριά. Θα μου πεις είχε και Ευρωπαίους. Ε, τυχαίνει. Και άρχισα να κάνω διαφήμιση, τι ωραίες θάλασσες, νησιά, ήλιο, χαλάρωση, διασκέδαση, ότι πρέπει για το καλοκαίρι. Δε φάνηκαν να συγκινούνται, ούτε οι Άγγλοι ούτε οι υπόλοιποι. Ε καλά, ρωτάω τους Άγγλους, που πάτε διακοπές εσείς; Και αρχίζουν. Ισπανία, Γαλλία, Ιταλία, Αίγυπτο, Τουρκία, Αμερική, κάτι άλλα νησιά που δεν τα πολυέπιασα εκείνη την ώρα. Κάποιοι μάλιστα έχουν αγοράσει σπίτι στην Ισπανία ή στη νότια Γαλλία και κατεβαίνουν εκεί το καλοκαίρι. Και μου το περιγράφουν σαν παράδεισο. Σύμπτωση σκέφτομαι, έτυχε.

Ένα χρόνο μετά, και έχοντας γνωρίσει πολύ περισσότερο κόσμο, έχω καταλήξει στο δυσάρεστο συμπέρασμα πως η Ελλάδα δεν βρίσκεται καν στην πρώτη δεκάδα προορισμών για τις διακοπές τους. Βρήκα μόνο δυο που έχουν έρθει, ο ένας στη Ζάκυνθο κι ο άλλος στην Κω, ο δεύτερος δε πετάχτηκε μόνο για μια-δυο μέρες από την Τουρκία, όπου έκανε τις διακοπές του.

Σύμπτωση λέτε; Μη αντιπροσωπευτικό δείγμα ανθρώπων; Μιλάω για φοιτητές, για νεαρους επαγγελματίες, για μεσήλικες, για οικογενειάρχες, για ότι θέλετε. Και επαναλμβάνω, όχι μόνο Βρετανούς, αλλά και Γερμανούς, Φινλανδούς, Ελβετούς, Κινέζους, Ινδούς.

Πέρσι, τέτοιες μέρες ήταν, είχα εντυπωσιαστεί με την διαφημιστική καμπάνια του ΕΟΤ. Από το Νοέμβριο αφίσσες παντού! Ένιωσα περήφανος τότε, δε θα σας το κρύψω. Ένα χρόνο μετά και έχω αρχίσει να έχω πολλές αμφιβολίες για το αν τα πράγματα είναι έτσι όπως θα θέλαμε να είναι ή τουλάχιστον προς τη σωστή κατεύθυνση.

13 comments:

Sourotiri said...

Νομιζω πως σου διαφευγει ενα πολυ σημαντικο στοιχειο στην ολη σκεψη σου, και αυτο ειναι οτι δεν τηρεις την αναλογια των μεγεθων.

Τι θελω να πω;

Η Ελλαδα των 10εκ. κατοικων μπορει οντως να θεωρει "βαρια βιομηχανια" τον τουρισμο της, απο την στιγμη που ερχονται 2εκ. τουριστες καθε χρονο [το νουμερο ειναι τυχαιο, δεν νομιζω ομως οτι απεχει πολυ απο την πραγματικοτητα]. Μια αυξηση του πληθυσμου κατα 20% ειναι σημαντικη, οπως και να το κανουμε.

Η Ισπανια των 80εκ. κατοικων δεν θα εχει και πολλα να πει για 2εκ. τουριστες παραπανω.

Σημασια βεβαια οντως εχει τι νομιζουμε και τι ισχυει πραγματικα. Αλλα τηρουμενων των αναλογιων, νομιζω οτι ο "μυθος" μας, δεν ειναι τελειως αβασιμος.

Γκρινιάρης said...

Sourotiri, απλά αλλιώς τα περιμένα τα πράγματα κρίνοντας από αυτά που έβλεπα τα καλοκαίρια στην Αθήνα και στα ελληνικά νησιά. Περίμενα οτι η χώρα μας θα ήταν πολύ πιο διαδεδομένος προορισμός. Και μου έκανε πολύ εντύπωση αυτό που είδα.
Και πιο πολύ εντύπωση μου έκανε η άγνοια περί της Ελλάδας και του τι έχει να δείξει και να προσφέρει, παρά η επιλογή άλλων προορισμών καθαρά λόγω σύγκρισης.

Σίγουρα έχεις δίκιο στο στοιχείο της αναλογικότητας. Για την ιστορία όμως, διάβασα οτι η Ισπανία με 45 εκ. πληθυσμό πέρσι φιλοξένησε 60 εκ. τουρίστες. Αν είναι σωστό το νούμερο, είναι εντυπωσιακό, για μια χώρα που δεν είμαι σίγουρος οτι ο τουρισμός αποτελεί την 1η πηγή εισοδήματος.

Γκρινιάρης said...

Και να συμπληρώσω κάτι. Δεν απαξιώ τον τουρισμό στην Ελλάδα. Λέω οτι χωράει πολύ ακόμα προώθηση. Όταν εκεί βασίζεται ως επί το πλείστον η οικονομία σου, όταν έχεις ευλογηθεί από τη φύση να έχεις ένα τέτοιο καλοκαίρι, αλλά και άνοιξη-φθινόπωρο, όταν έχεις ευλογηθεί από την ιστορία να έχεις τέτοιο πολιτισμό να επιδείξεις και όταν υπάρχουν συγκυρίες όπως οι Ολυμπιακοί αγώνες ή και η Eurovision βρε παιδί μου (!), και όταν ρε γαμώτο δεν έχεις και πολλά προϊόντα να πουλήσεις εκτός από αυτό, νομίζω οτι πρέπει να στοχεύεις πολύ ψηλότερα. Και χτες στο μετρό, συγνώμη δηλαδή, αλλά δυο τρεις σταθμοί ήταν γεμάτοι με αφίσσες visit Turkey και visit North Cyprus (ω ναι!). Μπορεί βέβαια να πέφτω πάλι στην παγίδα των συμπτώσεων...

An-Lu said...

Κοίταξε, έχουμε πάψει προ πολλού να είμαστε value for money ως τουριστικός προορισμός...
Ας προσέχαμε...

katerina said...

Κοίτα τώρα τι γίνεται.. Κάπου διάβασα (όρκο δεν παίρνω, νομίζω Lifo ή Athens Voice), πως έχει ειπωθεί η μεγαλείωδης (και πολύ σωστή) ατάκα: "Οι Έλληνες κάποια στιγμή πρέπει να σταματήσουν να ρίχουν τόση βαρύτητα στα αρχαία αν θέλουν να αναπτύξουν τον τουρισμό τους.. Έχουν και άλλα πράγματα να δώσουν, απλά δεν το ξέρουν.."
Όσο για την έλλειψη τουρισμού, τη θεωρώ απολύτως φυσιολογική. Σκέψου οτι πηγαίνουν στην Πλάκα για φαγητό και παίρνουν μια χωριάτικη για τέσσερα άτομα. Και αυτό γιατί απλά τους τη χρεώνουν 7 και 8€.. Που ακούστηκε αυτό. Θέλουν να βγουν να διασκεδάσουν και να φάνε και όλα τους φαίνονται ακριβά (και με το δίκιο τους).. Όσες ομορφιές και αν έχουμε, θα προτιμήσουν την Τουρκία (που τα παραλιά τους δε διαφέρουν σε τίποτε από τα νησιά του Αιγαίου) που όλα είναι πολύ πιο φθηνά και οι άνθρωποι εξυπηρετικοί και ευγενικοί. Σε αντίθεση με τους δικούς μας, που κατά πλειοψηφία, είναι άξεστοι και τους κοροϊδεύουν..
Οτι παθαίνουμε μας αξίζει.. Ας μην κλαίμε και παραπονιόμαστε.. Καλά να πάθουμε.

zouri1 said...

σε πολλα μερη στο εξωτερικο που παω,βλεπω παρα πολυ τουρισμο.Στην αθηνα δεν ειδα τοσο κοσμο ουτε στους ολυμπιακους.Απο την αλλη οταν ειμαι με Ιταλους πολυ δυσκολα να μην εχουν ερθει εστω και για μια φορα σε Ελληνικο νησι.
Ειναι πολυ μεγαλος ο αριθμος αυτων που εχουν ερθει.
Πιστευω οτι ενας μεγαλος αριθμος ειναι και αυτων των Γερμανων και των Αγγλων,που εχουν ερθει στην χωρα μας.

DaNaH said...

Και εγώ όταν ήμουν στην Γαλλία και στο Βέλγιο, ελάχιστα ήταν τα άτομα που είχα συναντήσει που είχε τύχει να έρθουν στην Ελλάδα. Δεν πιστεύω πως είναι τόσο τυχαίο το δείγμα σου Γκρινιάρη!

Συγκεκριμένα τα ελάχιστα άτομα που είχε τύχει να έρθουν στην Ελλάδα θα είχαν κάποιον γνωστό ή φίλο ή συγγενή Έλληνα. Κατά τα άλλα κανείς δεν είχε τύχει να επισκεφτεί κάποιο νησί ή άλλο μέρος από μόνος του!

Πιο γνωστά μέρη στους ξένους απ'ό,τι θυμάμαι είναι η Κρήτη και η Αθήνα. Την Θεσσαλονίκη δεν την ξέρουν ούτε φυσικά και την Χαλκιδική. Α! Και οι Ιταλίδες γνωρίζουν την Σαντορίνη και την Κέρκυρα και την Πάτρα. Αυτά είναι τα πιο "διάσημα" μέρη.

Sorry για το μεγάλο comment! :)

Σοφία said...

Δεν είναι καθόλου τυχαίο το δείγμα σου. Αντιθέτως είναι πολύ αντιπροσωπευτικό. Πριν μερικά χρόνια είχε δημοσιευτεί μια έρευνα για το πού πάνε διακοπές οι Βρετανοί. Θυμάμαι πολύ χαρακτηριστικά ότι τα αποτελέσματα είχαν δείξει ότι το 45% πάει στην Ισπανία και το 5% στην Ελλάδα! Οι Ισπανοί κάνουν μεγάλες καμπάνιες κι εμείς επαναπαυόμαστε για το "πλήθος" των τουριστών που τραβάει η χώρα μας - ενώ στην πραγματικότητα, από τη Βρετανία ιδιαίτερα, τραβάμε μόνο κάτι λίγους φτωχομπινέδες που ενδιαφέρονται για sun-sea-sex. Τους οποίους κινδυνεύουμε να τους χάσουμε, γιατί έτσι που έχουν ανέβει οι τιμές μας, οικονομικά τους συμφέρει περισσότερο η Τουρκία.

Όσο για το γεγονός ότι η Ισπανία τραβάει "μόνο" 2, 4 ή 6 εκατομμύρια παραπάνω από εμάς, μην συγκρίνετε με το μέγεθος της χώρας αλλά με το μήκος της ακτογραμμής. Αν δεν κάνω λάθος έχουμε την διπλάσια ακτογραμμή από την Ισπανία, αλλά αυτοί έχουν πολλαπλάσιους τουρίστες. Τι δείχνει αυτό, αν όχι ότι δεν εκμεταλλευόμαστε επαρκώς τους φυσικούς μας πόρους;

Γκρινιάρης said...

Βασικά Σοφία, αν είναι αληθινά τα στοιχεία που βρήκα, η διαφορά δεν είναι 2,4 ή 6 εκατομμύρια, αλλά καμιά 40αριά! Ναι, το νούμερο φαίνετια λίγο υπερβολικό, το ομολογώ, προσπάθησα να το βρω στο official site του World Tourism Organization, που υποτίθεται ήταν η πηγή της πληροφορίας, αλλά χωρίς τύχη.

Crazy Tourists said...

Γιατί να έρθουν; Αφού η μεγάλη πλειοψηφία κοιτάει πως να τ'αρπάξει!
Μην πάτε μακριά! Διαλέξτε ένα μέρος στην Ελλάδα, μπείτε στο δίκτυο και ψάξτε ξενοδοχεία! Έστω ότι βρήκατε καμιά δεκαπενταριά...Πόσα από αυτά στο link τιμές/κρατήσεις έχουν τιμές; Ένα; Δύο; Και πολλά λέω! Αυτό γιατί γίνεται; Ίσως για να μπορούν να αλλάζουν την τιμή των δωματίων κατά το δοκούν;

Πάντως και στο εξωτερικό δεν είναι όλα τέλεια!

CrazyTOurist2

maria λεμονατη! said...

ποσο μα ποσο συμφωνη με βρισκεις οταν λες πως εχουμε πηξει στην εσωστρεφια και δεν βλεπουμε περα απο τη μυτη μας...

KitsosMitsos said...

Απλώς προσθήκη στη συζήτηση ότι αν θυμάμαι καλά, ετησίως οι τουρίστες που επισκέπτονται τη χώρα μας είναι περίπου όσο εμείς, άλλα 10 εκατομμύρια περίπου.
Αυτά για την οικονομία της συζήτησης.

Γκρινιάρης said...

KitsosMitsos, καλωσήρθες!
Δεν αντιλέγω, 10 εκατομμύρια δεν είναι λίγο. Αλλά όπως είπε κι η Σοφία, όταν στην Ελλάδα έχουμε πολύ περισσότερους τουριστικούς προορισμούς από κάποιες χώρες, ακόμα κι αυτός ο αριθμός δεν ξέρω αν είναι ικανοποιητικός.