The Golden Compass (Το αστέρι του Βορρά)

Προχτές βράδυ πήγα και είδα το The Golden Compass (που στις ελληνικές αίθουσες προβάλλεται από σήμερα με το όνομα Το αστέρι του Βορρά).

Η ταινία είναι μεταφορά του μυθιστορήματος του Philip Pullman Northern Lights (που στις Ηνωμένες Πολιτείες έχει τον τίτλο The Golden Compass, εξού και ο τίτλος της ταινίας), του πρώτου βιβλίο της τριλογίας με τίτλο His Dark Materials (ελληνιστί Η τριλογία του κόσμου).

Η ιστορία εκτυλλίσσεται σε ένα παράλληλο σύμπαν, με πολλές ομοιότητες και πολλές διαφορές από το δικό μας. Για αρχή, οι ψυχές των ανθρώπων δεν ζούνε μέσα στο σώμα τους, αλλά δίπλα τους, με τη μορφή ενός ζωόυ (με τα χαρακτηριστικά της εκάστοτε ψυχής)! Υπάρχουν πολικές αρκούδες που μιλάνε, μάγισσες, μπαλόνια υδρογόνου και άλλα ωραία.

Σ' αυτό λοιπόν το παράλληλο σύμπαν το δογματικό σύστημα εξουσίας (το Magesterium όπως αναφέρεται στην ταινία) έχει πάρει μέτρα που του αποτρέπουν στους ανθρώπους να αμφισβητούν την δική του θεώρηση των πραγμάτων κι έτσι την εξουσία που έχει εγκαθιδρύσει. Ένα από αυτά έχει να κάνει με τα παιδιά και τις ψυχές τους, οι οποίες (όπως και στον δικό μας κόσμο) δεν ελέγχονται εύκολα αφού είναι ελεύθερες, δεν έχουν αλλοτριωθεί και προπάντως είναι περίργες και ανοιχτές σε ερεθίσματα και νέες ιδέες. Αυτό βέβαια είναι η ερμηνεία της αλληγορίας, αφού στην ταινία υποτίθεται οτι οι ψυχές των παιδιών έρχονται σε επαφή με την περιβόητη σκόνη (dust) που είναι η ουσία που συνδέει τα διάφορα σύμπαντα (και της οποίας την ύπαρξη το Magesterium αρνείται).

Μπερδευτήκατε; Μάλλον δικό μου το σφάλμα. Γενικά η ταινία περιλαμβάνει αρκετές αλληγορίες και αυτό είναι που μου έμεινε στο τέλος. Ούτε η Nicole Kidman, ούτε η Dakota Blue Richards που ενσάρκωνε την μικρή ηρωίδα ούτε ο Daniel - James Bond - Craig. Οι πολύ έξυπνες αλληγορίες, αυτό που θέλει να πει ο συγγραφέας καλύπτοντάς το με ένα παραμύθι με μάγισσες και πολικές αρκούδες είναι αυτό που με έκανε να ψάχνω μετά να βρω το βιβλίο για μελλοντικό ανάγνωσμα.

Πρέπει να σημειώσουμε οτι το βιβλίο έχει πολλά περισσότερα και αιχμηρά μηνύματα απ' ότι η ταινία. Απ' ότι διάβασα, στο βιβλίο το Magesterium δεν είναι απλά ένα οποιοδήποτε ολοκληρωτικό σύστημα εξουσίας που θέλει να ελέγχει τους υπηκόους του, αλλά η Εκκλησία σαν οργανωμένο σύστημα και ο συγγραφέας καταφέρετε εναντίον της (μέσω της φανταστικής ιστορίας βεβαίως). Παρά τις όποιες νύξεις στην ταινία οτι υπάρχει θρησκευτική υπόσταση στο Magesterium (για παράδειγμα τα ρούχα που φοράνε ή η χρήση της λέξης "έραιση" για μια επιστημονική ανατρεπτική πεποίθηση) δε γίνεται σαφής αναφορά ενώ έχουν αφεραιθεί πολλά αντιθρησκευτικά στοιχεία του έργου, πράγμα που προκάλεσε συζητήσεις. Ξέρουμε όμως όλοι μας πως όσο περισσότερο είναι καμπυλωμένες οι γωνίες σε ένα θέαμα (θυμηθείτε πίνακες που έχουν κατέβει ή ταινίες που έχουν μποϋκοταριστεί) τόσο λιγότερες οι αντιδράσεις και περισσότερα τα έσοδα. Έτσι; Ωστόσο νομίζω συζητήσεις και κάποιες εκκλήσεις για μποϊκοτάζ έγιναν...

Χωρίς να έχω διαβάσει το βιβλίο, δεδομένου αυτού του στρογγυλέματος που υπέστη η ταινία, νομίζω οτι θα είναι πολύ καλύτερο και τροφή για πολλές σκέψεις και συζητήσεις. Η ταινία ήταν καλούτσικη, όχι κακή αλλά ούτε το κάτι άλλο, κι αυτό που κρατάω είναι πόσα πολλά μπορεί να πει κάποιος μέσα από μια φαινομενικά απλή ιστοριούλα για παιδιά. Αρκεί να υπάρχουν ανοιχτά αυτιά και μάτια.

Για όποιους ενδιαφέρονται, ορίστε και το trailer της ταινίας.